Aardkundige monumenten zijn gebieden die aardkundig interessant zijn, die iets vertellen over de manier waarop het landschap is ontstaan. De grondlagen hebben een bijzondere geologische opbouw en geomorfologie (landvormen). Daarom hebben deze gebieden een beschermde status. In de bodem van de provincie Noord-Holland zijn in totaal 16 aardkundige monumenten te vinden.
Voorbeelden van zulke gebieden met aardkundige waarden zijn stuifzandgebieden en stuwwallen, zoals een deel van het duingebied in Schoorl en het Zwanewater bij Callantsoog. Om aardkundige monumenten te beschermen, is een aantal handelingen hierin niet zomaar toegestaan. De bodem mag niet worden beschadigd door te graven of door inklinking via zware voertuigen, bijvoorbeeld om te bouwen.
Een ondernemer of particulier die aan het werk gaat in zo’n beschermde grondlaag, moet hierover een melding doen of een ontheffing aanvragen bij de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (OD NZKG) via ons Digitaal Loket.
Bij een lichte aantasting van een aardkundig monument, bijvoorbeeld door graafwerkzaamheden voor het planten van een boom of het aanleggen van kabels en leidingen, volstaat de melding. Voor een zware aantasting moet men onderbouwen dat deze aantasting een zwaarwegend maatschappelijk belang dient. In sommige gevallen is vrijstelling van een ontheffing mogelijk.
Indien de werkzaamheden bijdragen aan het in stand houden van het aardkundig monument, bijvoorbeeld bij natuurbouwprojecten en dynamisch duin- en kustbeheer, dan moet de initiatiefnemer deze handelingen minimaal vier weken voor aanvang melden. Deze werkzaamheden moeten dan wel zijn vastgelegd in een goedgekeurd beheerplan, door Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Holland.
Op de website van de provincie Noord-Holland vindt u meer informatie over aardkundige monumenten en de provinciale regels, onder de noemer Aardkundig erfgoed.